Pap smear testi kadınların rahim ağzı kanseri (servikal kanser) ya da kanser öncüsü lezyonları, enfeksiyonları saptamak için yapılan bir tarama testidir.
Jinekolojik muayene sırasında vajinaya spekulum yerleştirilir ve küçük bir fırça rahim ağzına sürülerek örnek alınır ve patolojiye gönderilir. Bu işlem kesinlikle ağrılı değildir.
İdeal smear testi için kişinin işlemden önce 48 saat içinde cinsel ilişkisi olmamalı, vajina içine krem, fitil gibi uygulamaların yapılmamış olması gerekir. Ayrıca vajinal akıntı mevcutsa öncelikle enfeksiyon tedavisi yapılmalı sonra smear testi yapılmalıdır.
30 – 65 yaş arası kadınlarda tarama sadece smear ile 3 yılda bir, smear+ HPV (cotest) ile sonuçlar normal ise 5 yılda bir yapılabilir.
CIN 2 üzeri lezyon tanısı olan hastalarda 25 yıl boyunca 3 yıllık aralıklarla HPV test veya cotest ile takip önerilmektedir.
Rahim ağzı kanseri için en önemli risk faktörü HPV ile enfekte olmaktır. HPV’nin 100 den fazla tipi vardır. HPV DNA testi ile kişinin bu virüsü taşıyıp taşımadığı araştırılır. Pap-smear testi gibi yapılır. HPV pozitiflik durumunda smear sonucuna ve saptanan HPV tipine göre (düşük risk-orta risk ve yüksek riskli tipleri mevcut) ileri araştırma (kolposkopi) yapılır. HPV tip 16 ve 18 en yüksek riskli tipi olup smear sonucu normal bile olsa kolposkopi yapılmalıdır.
Kolposkop denilen ışıklı mikroskop ile rahim ağzı, vulva ve vajen görüntüsü büyütülerek yakından incelenir ve özel boyalarla boyanarak şüphe uyandıran yerlerden gerekirse biyopsi alınır, patolojik incelemeye gönderilir. Biyopsi işlemi ağrılı bir işlem değildir ama hassasiyet açısından lokal anestezi ve ya genel anestezi altında yapılabilir.
65 yaş üzerinde son 10 yıl içinde 3 ardışık normal smear sonucu veya 2 ardışık negatif cotest (HPV+Smear) sonucu varsa servikal kanser taraması sonlanabilir.
Rahim alma operasyonu (histerektomi) geçirilmişse ve bu kişilerin son 20 yıl içerisinde CIN 2 pozitifliği yoksa ameliyat sonrasında smear testi yapılmasına gerek yoktur.
Servikal kanser hikayesi olan kadınlar, HIV pozitif kadınlar, immünosupresif tedavi (kemoterapi, transplant hastaları) alanlarda tarama yılda iki defa yapılır ve hiçbir yaşta taramadan çıkarılmazlar.
Gebelikte smear testi yapılmasının hiçbir sakıncası yoktur. Eğer servikal taramanızı yaptırmadan gebelik oluşmuşsa smear testinizi ilk gebelik kontrolünde yaptırabilirsiniz.